Örebro – miasto w regionie Örebro w środkowej Szwecji. Örebro rozwijało się wokół mostu (ze szwedzkiego bro) nad rzeką Svartån blisko żwirowych skarp ("örarna"). Mimo że było to miasto handlowe, Örebro pozostało małym miastem do drugiej połowy XIX wieku, kiedy to szybko wyrosło na centrum produkcji butów. Riksdag zebrał się w Örebro w 1810 roku, wybierając w nim króla Szwecji, którym został Karol XIV Jan.

Cmentarz - Norra Kyrkogården

24 maja na cmentarzu Norra Kyrkogarden odbyła się uroczytość odsłonięcia tablicy pamiątkowej poświęconej pamięci czterech Polek przybyłych tu w 1945 roku wraz z grupą 245 więźniarek niemieckich obozów koncentracyjnych.

Tablica wraz z wystawą fotografii i dokumentów, oraz wydawnictwami na ten temat stanowi efekt kilkuletniego projektu, który prowadził nauczyciel ze szkoły Lillans Mikael Enoksson wraz z uczniami.

Napis na tablicy głosi:

SKUGGOR FRÅN DET FÖRFLUTNA

Den 25 maj 1945 anlände de första av närmare 250 före detta kvinnliga koncentrationslägerfångar till det upprättade beredskapssjukhuset på Engelbrektsskolan i Örebro. Skoleleverna fick gå i andra skolor fram till dess att beredskapssjukhuset stängdes i december 1945. Kvinnorna kom från läger som Auschwitz-Birkenau, Ravensbruck och Bergen-Belsen och togs till Sverige med hjälp av Svenska Röda Korset och UNRRA.

Efterhand återvände de flesta av kvinnorna till sina hemländer eller emigrerade till andra länder men många blev så småningom också svenska medborgare. Flera kvinnor dog i Sverige efter den behandling de utsattes för i de tyska koncentrationslägren och fyra av dem ligger begravda på Norra kyrkogården.

Cienie przeszłości

25 maja 1945 do szkoły Engelbrecht Örebro zamienionej w szpital polowy przybyły pierwsze kobiety z grupy prawie 250 byłych więźniów obozów koncentracyjnych. Uczniów szkoły przeniesiono iść do innych szkół aż do czasu zamknięcia szpitala w grudniu 1945 roku. Kobiety pochodziły z obozów takich jak Auschwitz-Birkenau, Ravensbrück i Bergen-Belsen i zostały przewieziony do Szwecji przez Szwedzki Czerwony Krzyż i UNRRA.

Stopniowo większość kobiet powróciła do swoich kraju lub wyemigrowała dalej, ale wiele z nich pozostało i uzyskały obywatelstwo szwedzkie. Wiele kobiet mimo leczenie zmarło w Szwecji na skutek obrażeń odniesione w niemieckich obozach koncentracyjnych, cztery z nich pochowano na Cmentarzu Północnym.

Anna Chlebowa ur. 20.10.1870 zm. 11.07.1945

Cecylia Fiszlak ur. 27.11.1896 zm. 25.12.1945

Juliana Kaminska ur. 28.01.1882 zm. 18.04.1946

Irena Rybak ur. 28.06.1897 zm. 23.12.1947

Poniżej znajdujemy napis:

Vad är en människa? – Kim jest czlowiek?

Tablica pamiątkowa jest rezultatem projektu przygotowanego przez uczniów klasy 9E Lillans skola realizowanego w roku szkolnym 2010/2011. Więcej informacji o szpitalu polowym i losach uchodźców znajduje się na stronie internetowej www.orebrokyrkogardsforvaltning.se

W uroczystości odsłonięcia tablicy wzięli udział przedstawiciele władz lokalnych, Forum för Levande Historia i młodzież szwedzka. Stronę polską reprezentowali: prezes Kongresu Polaków w Szwecji Michał Bieniasz, Krystyna i Jan Andrzejewscy z Polskiego Komitetu Pomocy w Szwecji i Małgorzata Żylińska.